راه‌کارها و پیشنهاداتی در جهت رفع مشکلات آموزش ریاضی
چهارشنبه, ۱۶ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۱۰:۴۲ ب.ظ
الف) ارایه پیشنهاداتی در خصوص محتوای برنامه‌ی درس ریاضی ابتدایی:
در طراحی کتاب‌های ریاضی باید این موارد بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
1ـ
دانش‌آموز مرحله به مرحله پیش برود. یعنی ابتدا دانش‌آموز را درگیر
مشاهده، حدیسه‌سازی، توضیح دادن، ثابت‌کردن، ردکردن و تفسیر بکند.
2ـ
از بازی‌های ریاضی که تنوع و جذابیت این درس را بیشتر کند، استفاده شود
(این قسمت در کتاب‌های ریاضی دوره‌ی ابتدایی اصلاً مشاهده نمی‌شود).
3ـ حداقل 2 یا 3 شخصیت برجسته ملی ریاضی مانند ابوریحان و غیره در هر پایه به دانش‌آموزان معرفی شود.
4ـ برای شناخت اهمیت ریاضی مثال‌های کتاب‌ها را بیشتر ملموس کنند. مثلاً در حال حاضر در کشور در معاملات ریال وجود ندارد.
ارسال کننده مطلب: خانم باقری
5ـ
در تدریس هر مفهوم ریاضی قبل از معرفی آن مفهوم بهتر است یک مسأله برای
دانش‌آموزان مطرح شود که کودکان را به تفکر وادارد، زیرا یکی از مهم ترین
اهداف ریاضی به فکر واداشتن کودکان و انسان‌ها است.
6ـ حداقل در هر پایه تحصیلی در درس ریاضی مانند درس فارسی هم یک یا دو مبحث آزاد که معلم آن را انتخاب کند گنجانده شود.
7ـ
کم‌کردن محتوای کتاب‌های ریاضی. چون واقعاً معلمان با توجه به زمانی که در
اختیار دارند مجبورند از روش‌های سنتی تدریس جهت اتمام‌کردن درس‌ها
استفاده کنند.
8ـ بازبینی مجدد
محتوای درس ریاضی به خصوص ریاضی پایه چهارم ابتدایی که زنجیروار به هم وصل
نشده و تا حدودی پیش‌نیازهای هر درس در نظرگرفته نشده.
9ـ
در آخر کتاب‌ها قسمتی تهیه شود به عنوان اینکه دانش‌آموزان خودشان یک
مسئله طرح و جواب آن را به بقیه دانش‌آموزان ارایه دهند، با این کار، دانش
آموزان، بعضاً تمرینات بسیار جالب را به کلاس می‌آورند و همه از انجام آن
خوشحال هستند.
ب) راه‌کارهایی که عوامل ضعف آموزش ریاضی برای دانش‌آموزان ارایه شده:
1ـ تشویق دانش‌آموزان در هنگام آموزش درس ریاضی جهت بالابردن انگیزه بچه‌ها.
2ـ استفاده از مشاوران در مدارس ابتدایی و شناخت دانش‌آموزانی که واقعاً در یادگیری ریاضی مشکل دارند و ترس از اعداد دارند.
3ـ
شناخت مشکلات یادگیری ریاضی بچه‌ها (که ممکن است دانش‌آموزی در قسمت درک
روابط فضای مشکل دارد یا در درک مفاهیم اعداد) که معلم با انجام برنامه‌های
فوق‌برنامه سعی می‌کند این مشکلات را کم کند.
ج) راه‌کارهایی که در رابطه عوامل ضعف آموزش ریاضی مربوط به روش‌های آموزش ارایه شده:
1ـ انتخاب روش تدریس مناسب که بیشتر دانش‌آموزان را به فکرکردن وا دارد.
2ـ وقتی روش تدریس جوابگوی موفقیت ما در کلاس نباشد روش‌ها را تغییر داده و گاهاً چند روش را ترکیب کنیم.
3ـ ارایه روش‌ها جدید تدریس به همکاران از طریق مجلات ریاضی و یا مجلات اموزش مناطق.
4ـ ارایه کارگاه‌های آموزش ریاضی و بحث و تبادل نظر در خصوص نحوه ارایه مطالب مختلف قسمت‌های درس ریاضی در پایه‌های مختلف.
5ـ
استقبال از روش‌های ابتکاری همکاران برای هر مفهوم یا قسمت از درس ریاضی
در پایه‌های مختلف و سعی در نشر آن برای استفاده دیگر همکاران.
6ـ
روش فعال باید در همه کلاس‌های ریاضی تمرین شود و چون این روش تدریس از
بهترین روش‌های ارایه‌ی درس ریاضی است که ارزش آن دیگر مورد اعتراض نیست.
7ـ
تحقیقات آموزش شواهد متقاعد کننده‌ای ارایه می‌کند که دانش‌آموزان فقط
زمانی ریاضی یاد می‌گیرند که سازنده‌ی درک ریاضی خودشان باشند در گروه‌ها
کار کنند، در بحث‌ها شرکت کنند نظراتشان را عرضه کنند و از طرف دیگر
عهده‌دار یادگیری خودشان باشند.
8ـ برای آموزش ریاضی پیشنهاد می‌شود که آزمایشگاه‌های ریاضی در مدارس دایر شود به دلایل ذیل:
- دانش‌آموزان با فعالیت عملی در آزمایشگاه‌ها در یادگیری خود نقش دارند.
- برای هر یادگیری یک کاربرد از آن را تجربه می‌کند.
- دانش‌آموز وقتی خوب یاد می‌گیرد که سودمندی مطالب را احساس کند و این امر در آزمایشگاه ریاضی میسر است.
- دانش‌آموز نتایج کاربرد ریاضیات را بر محیط اطراف خود درک می‌کند.
- درس ریاضی را برای بچه‌ها جذاب‌تر خواهد بود.
- در هر مرحله از آموزش ریاضی دانش‌آموزان تشویق به یادگیری می‌شود بچه‌ها را از بی‌حوصلگی و سردرگمی دور می‌کند.
- قدرت استنتاج و به کارگیری دانسته‌های ریاضی را به تدریج بالا می‌برد.
د) راه‌کارهایی برای کاهش ضعف آموزش درس ریاضی برای معلمان ابتدایی
1ـ
معلم همیشه قبل از تدریس یک طرح و برنامه برای ارایه مطالب ریاضی به
دانش‌آموزان داشته باشد معلم بدون برنامه در کلاس سردرگم است و نمی‌داند که
چگونه شروع به تدریس و چگونه آن را به پایان برساند که بیشترین بهروزی را
در کلاس داشته باشد.
2ـ معلمان
موفق معلمانی هستند که همواره با عشق و علاقه وارد کلاس و به دانش‌آموزان
عشق می‌ورزند و صبور هستند و از جواب‌های متفاوت و گاه و بیگاه اشتباه
دانش‌آموزان عصبانی نمی‌شوند.
3ـ
روش‌های نوین تدریس رامطالعه کرده و مسیله و راه‌حل مسیله و در آخر جواب
مسیله را در اختیار دانش‌آموزان قرار ندهید وقت لازم را برای فکرکردن به
دانش‌آموزان بدهید تا آنها منفعل نشوند و بلکه در کلاس فعالانه حضور داشته
باشند.
4ـ برنامه آموزش برای کودکان با نارسایی‌ها ویژه یادگیری در ریاضی به صورت انفرادی برای اینگونه کودکان در نظر بگیرد.
5ـ شرکت در جشنواره‌های الگوهای تدریس ریاضی و ارایه طرح‌های خود در این جشنواره‌ها و استفاده از تجارب دیگر همکاران.
6ـ شناخت دانش‌آموزان مشکل‌دار در آموزش ریاضی و برنامه‌ریزی مناسب برای اینگونه دانش‌آموزان.
7ـ تغییر نگرش در نحوه آموزش درس ریاضی انعطاف‌پذیری نسبت به قبول روش‌های موفق تدریس و انتقاد‌پذیر بود.
8ـ شرکت در کنفرانس‌ها و همایش‌های درس ریاضی و استفاده از کارگاه‌های این همایش‌ها و کنفرانس‌ها.
9ـ استفاده از فعالیت‌های مکمل فوق‌برنامه برای جبران کمبودها و کاستی‌های محتوای برنامه‌ریزی درس ریاضی توسط معلمان.
ارایه چند راه‌کار دیگر در حوزه‌های مختلف
1ـ
توجه به فضای آموزشی کلاس معلمان فضای دوستانه و شاد را برای بچه‌ها به
وجود بیاورند تا بچه‌ها در زنگ ریاضی بدون ترس و دلهره راه‌حل پیشنهادی خود
را هرچند که نادرست باشد ارایه دهند.
2ـ
استفاده از کامپیوتر در کلاس‌های درس ریاضی با توجه به تنوعی که
برنامه‌های کامپیوتر دارد بدون شک دانش‌آموزان ابتدایی را در یادگیری
مفاهیم ریاضی کمک خواهد کرد.
3ـ
مجهزکردن مدارس به وسایل کمک آموزش مناسب اما بهتر است در حین کار معلم با
دانش‌آموزان وسایل را بسازد و البته بعضی از وسایل لازم و ضروری است که
حتماً در کلاس ریاضی موجود باشد.
4ـ
توجیه اولیا دانش‌آموزان برای کمک‌کردن به بچه‌ها در حین انجام تمرینات
ریاضی که با برنامه‌های مدرسه و کلاس هماهنگی بیشتری داشته باشند.
5ـ
دانش‌آموزان را به شرکت در کلاس‌های خصوصی تشویق نکنید، چون دانش‌آموز در
هنگام آموزش ریاضی در کلاس بی‌توجه خواهد بود چون امید به یادگیری مطالب را
در کلاس دیگر دارد.
6ـ توجه
معلمان به پیش‌نیاز مطالبی که می‌خواهند تدریس کنند یعنی مطمین باشند که
مطلبی را که می‌خواهند آموزش دهند دانش‌آموزان پیش‌نیازهای آن مطلب را به
خوبی می‌دانند یا خیر.
7ـ از دادن تکالیف و تمرینات خیلی دشوار به دانش‌آموزان خودداری شود.
8ـ
در ریاضی ابتدایی بهتر است مسایل را به صورت عینی ارایه دهیم و مسایل ذهنی
کمتر استفاده شود چون روش‌های شهودی دانش‌آموزان را بیشتر به حل مسیله
نزدیک می‌کند و از سردرگم‌کردن او جلوگیری می‌کند.
سخن آخر اینکه:
آموزش ریاضی نیاز به رویکردهای جامع و فرا نظریه‌هایی دارد که از یک فلسفه شایسته ریاضی تشکیل شده باشد، یک فلسفه شایسته ریاضی باید خود ریاضی را به عنوان یک نظام از دیدگاه فعالیت‌های همکاری و ارتباط بین انسان‌ها و اشیا ریاضی و تعامل اجتماعی ببیند.
